In onze vorige blog schreven wij over verlies en rouw op het werk. Het is soms lastig na het overlijden van uw dierbare weer aan het werk te gaan. Meestal heeft u een aantal dagen vrij van uw werk. Maar wat als u meer dagen vrij wenst? Er zijn regels vastgelegd omtrent het verlof bij overlijden.
Wij horen vaak vragen als: Krijg ik alleen verlof bij het overlijden van mijn echtgenoot, vader of moeder? Of geldt het verlof bij overlijden ook als er een oom, tante, neef, nicht of goede vriend overleden is? Wij lichten daarom de regels toe, zodat het wellicht wat duidelijker is.
Verlof bij overlijden
Verlof houdt in dat u voor een bepaald aantal dagen afwezig mag zijn, maar wel loon doorbetaald krijgt voor de dagen dat u niet werkzaam bent. In Nederland bestaan er diverse soorten verlofregelingen. Sommige daarvan zijn wettelijk bepaald en gelden voor iedereen. Andere zijn afhankelijk van de soort werkzaamheden die u uitvoert. Deze soorten van verlof worden vastgelegd in de cao die betrekking heeft op uw branche. De vormen van verlof die voor iedereen gelden, zijn geregeld via de Wet Arbeid en Zorg (WAZO). De zaken die vastgelegd zijn in de cao verschillen per branche, dit wordt bijzonder verlof genoemd.
Wat is de lengte van het verlof bij een overlijden?
De lengte van het verlof hangt af van de relatie die u tot de overledene heeft. In de meest gevallen staat in de cao dat u voor het overlijden van een bloed- of aanverwant in de eerste graad vier dagen verlof krijgt (vanaf het moment van overlijden tot aan de uitvaart). De ‘eerste graad’ wil zeggen dat het om het overlijden van een vader, moeder of kind gaat. Ook broers, zussen, grootouders en kleinkinderen vallen hieronder. Onder een aanverwant wordt uw partner verstaan, maar wel alleen als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft.
Bloed- of aanverwant in de eerste graad zijn:
- partner (indien getrouwd of er sprake is van geregistreerd partnerschap)
- ouders
- broers en zussen
- kinderen
- grootouders
- kleinkinderen
Voor het overlijden van bloed- of aanverwanten in de tweede graad staat in de meeste cao’s twee dagen verlof. Het gaat daarbij om het overlijden van:
- ouders en adoptieouders van de partner
- kinderen en adoptiekinderen van de partner
- partner van de kinderen
- partner van de adoptiekinderen
- grootouders van de partner
- kleinkinderen van de partner
- broers en zussen van de partner
Calamiteiten verlof
Direct na een overlijden moet er veel geregeld worden. Op zo’n moment mag u dan ook gebruikmaken van het zogenoemde ‘calamiteiten- en ander kortverzuimverlof’. Hier kunt u een beroep op doen wanneer er sprake is van onvoorziene omstandigheden of zoals ze in de wet genoemd worden: zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden. Onder deze zeer bijzondere omstandigheden wordt ook een overlijden gerekend.
Bespreek uw situatie met uw werkgever
Wat uw relatie tot de overledene ook is, meld een overlijden altijd zo snel mogelijk bij uw werkgever. Dien daarbij ook direct de verlofaanvraag in. Een werkgever hoeft een verlofaanvraag die niet in de wet, cao of bedrijfsregeling staat, niet te honoreren. Het getuigt echter wel van goed werkgeverschap als er rekening wordt gehouden met het welzijn van de werknemer. Probeer daarom altijd in gesprek te gaan met uw werkgever. Bespreek hoe het met u gaat en waar u in deze verdrietige tijd behoefte aan heeft. Een werkgever is bijvoorbeeld niet verplicht verlof te geven bij het overlijden van een goede vriend of vriendin. Maar in de praktijk komt het regelmatig voor dat een dergelijke verlofaanvraag gewoon gehonoreerd wordt.
Rouwverlof langer maken
Daar veel mensen de ervaring hebben dat het wettelijk vastgelegde rouwverlof vaak niet toereikend is, pleit men momenteel voor een langer rouwverlof. Wie momenteel langer dan de geldende regels verlof wenst, is afhankelijk van het begrip van de werkgever en bedrijfsarts. Rouwverlof is in Nederland niet in de wet geregeld. De afspraken kunnen per cao flink verschillen. Mevrouw Van Exel is het hier niet mee eens en is daarom een petitie gestart. Zij vindt dat het rouwverlof net als het zwangerschaps- en bevallingsverlof via het UWV moet lopen, zodat het de werkgever niets kost.
Petitie langer rouwverlof ondertekenen
Om het rouwverlof in de Tweede Kamer op de agenda te zetten zijn er 40.000 handtekeningen nodig. Momenteel hebben een kleine 12.000 mensen hun handtekening gezet. U kunt de petitie ook online tekenen. Bij het bereiken van het vereiste aantal zal het in elk geval nog tot september 2021 duren voor het in de Tweede Kamer behandeld wordt. Zo’n initiatief mag de afgelopen 2 jaar namelijk niet behandeld zijn en in juni 2019 is erover gesproken. Het kabinet heeft toen geoordeeld dat het een zaak tussen werkgevers en werknemers is om goede afspraken te maken over de situatie na overlijden van een naaste.
