Iedere cultuur, religie of familie heeft zijn eigen rituelen rond de dood en de uitvaart. Hoe u u ‘moet’ gedragen bij dood en rouw is niet iets dat is aangeboren. Het enige wat aangeboren is, is het gevoel van verlies, het verdriet, het gemis. Alles er omheen zijn rituelen. En die verschillen niet alleen per cultuur, maar ook per land en tijdperk. Het maakt de rouw niet minder pijnlijk, maar rituelen bij een uitvaart kunnen u helpen om het verlies te verwerken.
Wat zijn rituelen nu eigenlijk?
Wanneer we het hebben over rituelen bij een uitvaart, kunnen we het beste eerst eens bekijken wat rituelen nu eigenlijk zijn. Een ritueel is een symbolische handeling. Ons leven zit er vol mee.
Denk aan beschuit met muisjes bij een geboorte, slingers ophangen bij een verjaardag, de vlag halfstok op 4 mei, enz.
Wat geven rituelen ons, wat doen ze met ons?
- Ze dwingen u tijd vrij te maken in de drukte van alledag;
- Helpen het oude los te laten en maken ruimte voor iets nieuws;
- Ze geven een plek aan emoties en bieden houvast;
- Rituelen stimuleren verbinding met uzelf en ook met anderen en de wereld om u heen;
- Ook geven ze ons een bijzonder gevoel
Rituelen maken gebeurtenissen speciaal
Ze verzachten rouw en verdriet. We vinden troost in rituelen en rituele handelingen. Kortom, rituelen geven glans aan het leven, maken kleine en grote gebeurtenissen betekenisvol. Mensen hebben rituelen nodig. Het maakt dat we iets met een goed gevoel kunnen afsluiten en een overgang kunnen maken naar een nieuwe fase.
Rituelen bij een uitvaart
Tijdens de uitvaart wordt het verleden (met de overledene)Â het heden (het definitieve afscheid en moeten loslaten) en de toekomst (verder moeten zonder de overledene) verbonden.
Een uitvaart is in feite één groot ritueel. Als er sprake is van een mooi, persoonlijke en betekenisvol afscheid, helpt dat ons op weg naar die nieuwe fase. Dat is de kracht van zo’n afscheid.
Binnen de uitvaart kunnen allerlei rituelen plaatsvinden als, deze ontstaan vaak in het gesprek met de familie, zonder dat het woord ritueel perse moet worden genoemd:
- (klein) kinderen die een kaars aansteken;
- samen binnendragen van de kist;
- een (zelf geplukte) bloem neerleggen op de kist door aanwezigen;
- een snoepje laten delen uit oma’s snoeptrommel
- ballonnen oplaten bij een graf;
- bellen blazen door kinderen als ‘bellenpost’;
- hand in hand staan : ‘we laten elkaar niet los’;
- de laatste groet, aanwezigen nemen afscheid door langs de kist te lopen. Sommigen staan even stil, anderen raken de kist aan of slaan een kruisje;
- na afloop een tulpenbol of vergeet- mij-nietjes meegeven aan alle aanwezigen, zodat als de bloemen opkomen ieder weer even denkt aan de overledene.
Ritueelbegeleider bij een uitvaart
Het is soms lastig de sleutelmomenten in een mensenleven vorm te geven bij een uitvaart. Wat was er? En wat komt er? Wat vindt u belangrijk hierbij te markeren? Een ritueelbegeleider kan u hierbij helpen. Hij / zij biedt u ondersteuning door samen de uitvaart en het afscheid voor te bereiden en het belangrijke moment te markeren met rituelen die voor u belangrijk zijn.
Eigen Stijl uitvaartzorg werkt vaak samen met ritueelbegeleider Anneke Duvekot-Bimmel van Zeeuws Licht Ritueelbegeleiding. Op haar website kunt u alle informatie vinden. Vraag ons gerust naar de mogelijkheden.
