In onze vorige blog heeft u kunnen lezen over lichamelijke klachten bij rouw en dat deze absoluut niet vreemd zijn. Wij gaven ook al een kleine tip over wat u kunt doen wanneer u klachten ervaart tijdens het rouwproces. Een rouwproces is voor iedereen anders, zelfs ten opzichte van rouw bij kinderen en volwassenen. Maar er zijn wel enkele tips voor het omgaan met rouw en verlies, welke u hieronder terug vindt.
Omgaan met rouw en verlies
Het is niet gek dat u zich afvraagt hoe u met het verlies moet omgaan. Of dat u twijfelt of u wel goed rouwt. Maar op de vraag ‘Hoe moet u rouwen?’ is eigenlijk geen eenduidig antwoord te geven. Een rouwperiode verloopt voor iedereen namelijk anders. De één accepteert het verlies sneller dan gedacht. Voor de ander voelt dat als iets onmogelijks. Voor de één blijven bepaalde dagen, zoals de verjaardag van een overleden dierbare, extra pijnlijk. Voor de ander wordt het juist een mooie traditie om dan met andere naasten op de overledene te proosten. Iedereen heeft dus een eigen manier van rouwen. En ook de invulling en duur van de rouwperiode verschilt van mens tot mens (en van situatie tot situatie).
Tips voor het omgaan met rouw en verlies
Al is de invulling en het tempo van rouwen helemaal aan u, we weten van een aantal dingen dat ze helpend kunnen zijn. Met onderstaande tips voor rouwverwerking wordt het omgaan met verlies en lichamelijke klachten van rouw hopelijk iets draaglijker.
Goed om te weten: niet iedereen heeft dezelfde behoeftes. Zo huilt de ene wel en de andere niet en heeft niet iedereen behoefte aan een gesprekspartner. Zolang u geen emoties wegdrukt en opkropt, is ook dit helemaal oké. Zie deze tips voor rouwverwerking als algemeen advies en haal eruit waarvan u denkt dat het voor u werkt.
Ruimte geven aan jouw emoties
Het kan lastig zijn om u kwetsbaar op te stellen en uw emoties de vrije loop te laten. Toch hoort dit erbij en mag het er zijn. Huilen lucht vaak op en het is een signaal naar uw omgeving dat u mogelijk behoefte hebt aan troost. Misschien zit u daar niet direct op te wachten, toch kan dit erg helpend zijn tijdens uw rouwproces. Maar bovenal is het doorvoelen van de pijn een van de rouwtaken waarmee u het verlies uiteindelijk sneller een plek kunt geven.
Hulp vragen
Het kan moeilijk zijn om anderen om hulp te vragen als u daar behoefte aan heeft. Zeker als uw omgeving dit niet uit zichzelf aanbiedt. Omdat deze bijvoorbeeld niet van uw situatie weet, of een drempel voelt om erover te beginnen. Voor anderen is het vaak lastig in te schatten waar u behoefte aan heeft. Toch is het belangrijk om hier open over te zijn. Omgaan met verlies en rouw hoeft u niet alleen te doen. Durft u om hulp te vragen, dan zult u zien dat er altijd mensen zijn die voor u klaarstaan. Denk aan een familielid, een vriend of een buur.
Erover praten (of schrijven)
Een luisterend oor kan veel troost bieden tijdens uw rouwperiode. Vertellen over het verlies en wat dit met u doet, kan opluchting geven. En reflecteren op de situatie helpt u te verwerken wat u is overkomen. Schroom dus niet om er met anderen over te praten, of om aan te geven dat u hier behoefte aan heeft. Bent u niet zo’n prater? Dan kan het ook fijn zijn om uw gevoelens op papier te zetten. Zie ook onze blog “Schrijf je Rouw”.
Rust en structuur
Rouwen vergt meestal veel energie. U maakt een heftige periode mee. En elke extra onzekerheid of prikkel kan de emmer doen overlopen. Het is daarom belangrijk om bijtijds en voldoende rust te nemen. Ook het behouden (of langzaam weer inbouwen) van structuur in uw leven, helpt om goed in uw energie te blijven zitten.
Afleiding
Het verwerken van het verlies hangt samen met het doorvoelen van de pijn en de emoties die daarbij horen. Maar soms doet het juist goed om uw gedachten even te verzetten. Zoek daarom zo nu en dan afleiding. Bijvoorbeeld met een wandeling, een sport of een hobby. Ook alledaagse dingen zoals schoonmaken, werken en het doen van boodschappen kunnen u tijdelijk afleiden van het verlies.
In contact blijven met uw omgeving
Even naar buiten gaan voor een ommetje, iemand terugbellen of een kort bezoekje aan de winkel: het kan allemaal als een (te) grote stap voelen. Natuurlijk kan het heel fijn zijn om even los te komen van het leven dat na het verlies gewoon doorgaat, en om stil te staan bij wat u is overkomen. Toch is het belangrijk om uzelf niet volledig af te (blijven) sluiten van uw omgeving. Hoe meer u in contact blijft met het leven om u heen, hoe makkelijker u uiteindelijk zal kunnen wennen aan het leven na het verlies. Probeer u hier dus bewust van te zijn. En vraag zo nodig iemand om steun of gezelschap bij het oppakken van dagelijkse bezigheden.
Uzelf de tijd geven
In een lijst met tips voor rouwverwerking kan deze niet ongenoemd blijven. Vooral het begin van een rouwperiode voelt meestal als een emotionele rollercoaster. U kunt u op dat moment wellicht niet voorstellen dat die emoties ooit zullen afzwakken. Meestal wordt het verdriet met de tijd steeds draaglijker, maar het verlies zal altijd blijven bestaan. Het is heel belangrijk om te beseffen dat er geen tijd staat voor rouw. U kunt het gevoel hebben het verlies na een half jaar een plek te hebben gegeven, maar hier kan ook jaren overheen gaan. Omgaan met rouw en verlies doet u op uw eigen manier en in uw eigen tempo. Gun uzelf daarom de tijd die u nodig heeft om het verlies te verwerken.
De situatie proberen te accepteren
Het besef dat rouw geen eindtijd kent en dat het verlies altijd een onderdeel van uw leven zal blijven, is hard. Toch kan dit juist ook de sleutel zijn tot acceptatie. De situatie is namelijk zoals die is. En alleen u kunt bepalen, hoe u daarmee omgaat. Door het leven langzaamaan weer op te pakken en tegelijkertijd ruimte te blijven geven aan emoties wanneer die opkomen, krijgt het verlies uiteindelijk een plek.
Zoek informatie
Als u iemand bent die meer cognitief is ingesteld, kan het misschien helpen om blogs of artikelen over rouwen te lezen. Ook kunt u informatieve websites en boeken lezen of ervaringsverhalen van anderen opzoeken.
Professionele hulp zoeken als u daar behoefte aan heeft
Omgaan met verlies en rouw is moeilijk en lukt soms niet alleen. Heeft u na minstens één jaar na het verlies nog ernstige of verlammende klachten? Dan kan er sprake zijn van complexe rouw. U kunt dan bijvoorbeeld het gevoel hebben dat het leven geen betekenis meer heeft, of last hebben van extreme angst of boosheid. Denkt u dat u professionele hulp nodig heeft omdat het verlies en het rouwen uw dagelijks leven belemmert? Twijfel dan niet en schakel hulp in. Vraag bijvoorbeeld een verwijzing van uw huisarts naar een therapeut gespecialiseerd in rouwverwerking.
U staat er niet alleen voor.
Rouwmeter invullen
Twijfelt u ondanks bovengenoemde tips, of u hulp nodig heeft bij het omgaan met rouw en verlies? Via de rouwmeter komt u erachter of het verstandig is om professionele hulp in te schakelen. De rouwmeter is een zelftest welke duidelijk maakt of je baat zou hebben bij een consult bij uw huisarts, een online zelfhulpmodule of bijvoorbeeld therapeutische begeleiding. Het invullen van de rouwmeter is altijd een momentopname. Vond het verlies minder dan een jaar plaats? Vul de rouwmeter dan na een tijdje nog eens opnieuw in. Deze geeft tegen die tijd mogelijk een andere uitslag. U kunt de rouwmeter hier vinden: https://rouwbehandeling.nl/rouwmeter/
