Vanuit mijn werkzaamheden en ook vanuit literatuur heb ik altijd begrepen dat rouw vaak eenzaam is en je hoofdzakelijk alleen rouwt. In het begin zijn er veel mensen die aan je vragen hoe het gaat. Maar daarna zijn er steeds minder mensen die praten over de overledene, over zijn of haar dood, of vragen hoe het met jou gaat. De interesse na de uitvaart verdwijnt snel. Ik heb altijd volledig geloofd dat dit zo was, wanneer nabestaanden dit zeiden. De mensheid heeft het immers druk, alles moet tegenwoordig leuk en gezellig zijn en met tegenslag en verdriet kan men lastig omgaan, laat staan iemand erin ondersteunen. Die rol is niet voor iedereen weggelegd. Nu ik zelf mijn vader heb verloren 2 maanden geleden kan ik beamen dat het ook echt zo is, zoals anderen het me zeiden en zoals het in de literatuur staat.
De gemiddelde interesse na de uitvaart is na een week bij velen verdwenen
Ik zeg unaniem: Rouwen doe je hoofdzakelijk alleen. De empathie en gemiddelde interesse na de uitvaart, is na een week bij velen verdwenen. Als het nieuwe er wel af is, wordt er geacht dat je ook weer vrolijk verder gaat. Het is eigenlijk heel vreemd. Toen mijn vader ziek was in de laatste periode en vooral die laatste dagen werd ik heel veel geappt, gebeld en aangesproken. Iedereen wil weten hoe het gaat en je sterkte wensen. In die periode wil je juist alleen zijn met je naasten (althans ik wel) om goed afscheid te kunnen nemen, maar je waardeert het en wil niet ondankbaar overkomen, dus je beantwoordt ze, als je tijd hebt. De belangstelling en steun duurt voort tot de uitvaart, maar een week na de uitvaart wordt het stiller, maar juist nu ga je die appjes, belletjes en steun nodig hebben.
Rouw is voor iedereen anders
Maar gelukkig zijn er dan nog enkele trouwe supporters met een hartje van goud langs de zijlijn. Dit zijn voornamelijk naasten, vrienden en bekenden die beschikken over veel empathie of ze zitten in hetzelfde schuitje of hebben erin gezeten. Althans we zaten of zitten in zo’n schuitje, niet in dezelfde, want rouw is voor iedereen anders. Maar wat denk ik overeenkomt is het op zee dobberen en de kade kunnen zien, maar er komen, dat lukt nog niet echt. Je hebt geen idee hoe je aan die kade kan geraken.
IJzersterk willen zijn
Ik mis mijn vader ontzettend. Dit kan in de dagelijkse dingen zijn, simpelweg even iets willen vragen. Even bellen om iets te vertellen, of raad vragen bij grotere beslissingen of vraagstukken, of gewoon op visite gaan, of dat hij koffie bij mij kwam drinken. Vroeger rekende ik er altijd op dat hij minstens 95 zou worden. Zo’n sterke, lieve, hardwerkende vader. Maar als ik inmiddels 1 ding zeker weet, is dat je in het leven nergens op kunt rekenen. Dat laatste geldt trouwens niet voor mijn vader, want op hem kon ik altijd rekenen! Hij was de stabiele factor voor ons allemaal. Zelfs op het laatst als hij zelf zo ziek was, was hij nog die rustige stabiele echtgenoot en vader met een ijzersterk karakter. En zo ijzersterk wil ik zelf ook zijn nu…
Bootje niet altijd onder controle
Helaas ben ik dat nog niet altijd, hoe hard ik mijn best ook doe. Ik dobber momenteel nog vaak hulpeloos op zee en bij die rustige kade ben ik nog lang niet. Steeds als ik denk mijn bootje onder controle te hebben klotst er weer een gigantische golf over me heen en lig ik bedolven onder een hoos tranen. Alle mensen dansen op die kade. En helaas stappen zij niet allemaal in hun reddingsbootje, om je op jouw tempo naar die kade te begeleiden en met je mee te varen.
Vingerafdruk van verdriet
Wat mij ontzettend helpt en ik iedereen in hetzelfde schuitje wil zeggen, dat het wellicht ook hen kan helpen, is het boekje: ‘Vingerafdruk van verdriet’ van Manu Keirse. Ik kreeg het na het overlijden van mijn vader, van een collega en ik heb er al heel veel aan gehad.
Hierin vind ik herkenning en ook nog handvaten. Door dit boekje houd ik me keer op keer voor dat ik hier doorheen moet. Daarnaast is het niet alleen een boekje voor mensen in rouw, maar ook voor mensen die iemand met rouw in hun omgeving hebben. Mijns inziens zou het een verplicht boekje moeten worden op de middelbare school, het zou wellicht wat onbegrip wegnemen en het empathisch vermogen rondom rouw en verlies vergroten.
Rouw is persoonlijk
Door dit boekje is mij wederom bevestigd, dat er net als bij afscheid nemen, de uitvaart en dus ook bij rouw, geen goed of slecht is. Rouw is persoonlijk. Voor iedereen die iemand mist en rouwt wil ik daarom zeggen: doe het op jouw manier, zo doe ik het momenteel ook (mede dankzij dit boekje). Dat helpt me en ik hoop dat dat zo blijft. En blijf vooral jouw dierbare noemen en richt speciale dagen (feestdagen, verjaardagen) en moeilijke momenten, zo in zoals jij het wilt en laat je niets opdringen.
Lezing Manu Keirse
Binnenkort geeft Manu Keirse een lezing welke ook wij van Eigen Stijl uitvaartzorg gaan bijwonen. Het is voor mij zowel op werk- als persoonlijk vlak interessant momenteel. Wanneer wij bij de lezing zijn geweest, zullen wij natuurlijk informatie, weetjes en handvaten voor jullie verwerken in een volgende blog.
Geschreven door: Antoinette
N.B.: Rouwen is veelal een moeilijk en eenzaam proces. Bij Eigen Stijl uitvaartzorg horen wij zeer regelmatig van nabestaanden, dat de wereld logischerwijs doordraait en de interesse en het medeleven van de omgeving na het prille begin al snel verdwijnt. Dit is ons dus absoluut niet vreemd en wij geven altijd als advies te doen wat voor u goed voelt. Ook rouw is persoonlijk.
Ook voor Antoinette die binnen ons team de rouwkaarten ontwerpt en regelmatig assistentie verleent bij uitvaarten, is dit niet vreemd. Helaas heeft zij zelf recent dit ingrijpende verlies meegemaakt. Zij deelt hier haar ervaringsverhaal met bovenstaande tip, omdat dit wellicht ook anderen die met rouw en verlies te maken hebben kan helpen.
