Hoe werkt cremeren?

Tegenwoordig kiezen veel mensen voor een crematie. Ondanks dat het veel voorkomt, weten veel mensen toch niet helemaal precies hoe het in zijn werk gaat en roept het soms wat angst op. Dit is absoluut niet nodig. In deze blog geven wij antwoord op de vraag: Hoe werkt cremeren?

Bij een crematie wordt de overledene verbrand in een crematieoven. Het lichaam vergaat door de extreme hitte – 1100 graden – tot as. Dierbaren mogen de as houden of (laten) uitstrooien.

De crematieoven in het kort

Een crematie duurt gemiddeld anderhalf uur.
De temperatuur in een crematieoven kan oplopen tot 1100 graden Celsius.
De oven werkt meestal op gas, maar er zijn ook elektrische crematieovens.
Crematieovens moeten voldoen aan strenge milieuregels.
Nabestaanden mogen bij het begin van de crematie aanwezig zijn.
Nabestaanden mogen de as na een maand ophalen.

Wat is een crematieoven?

Een crematieoven is een langwerpige stenen oven waar elke uitvaartkist in past. Om deze ruimte zit een metalen behuizing met luchtbuizen, koel- en filtersystemen en een gasleiding. De meeste crematieovens werken op gas. Voor een reguliere crematie is gemiddeld 60 m3 gas nodig. Dat is evenveel gas als 140 keer warm douchen. Er bestaan ook elektrische crematieovens. Dit is een duurzame optie om te cremeren.

Hoe werkt cremeren in een crematieoven?

Voorafgaand aan de eerste crematie van de dag verwarmt een uitvaartmedewerker, de crematieoven voor tot 800 graden Celsius. Op elke uitvaartkist of opbaarplank wordt een vuurvast crematiesteentje gelegd met een uniek nummer. Deze gaat mee de oven in, zodat de overledene altijd is te identificeren. Tijdens de crematie loopt de temperatuur op tot 1100 graden. Dat komt omdat de verbranding van de kist of opbaarplank voor extra hitte zorgt. Deze temperatuur is nodig om ook het lichaam te verbranden. Een crematie is een volledig computergestuurd proces. De uitvaartmedewerker houdt dit proces met een zuurstof- en temperatuurmeter in de gaten.
Na afloop worden de asresten met een schrepel, een stuk gereedschap, naar een koelplaat onder in de oven getrokken. Door deze koelplaat te kantelen of te schuiven valt de as in een aspan. De ruwe as wordt in een zogenaamde cremulator vermalen tot fijne as en opgevangen in een asbox.

Hoe lang duurt een crematie?

Gemiddeld duurt een crematie anderhalf uur. De precieze duur van de crematie hangt af van de soort oven, kist of opbaarplank en het gewicht van de overledene. In Nederland is het niet toegestaan om meerdere mensen tegelijk te cremeren.

Nabestaanden mogen mee tot in de crematieruimte

Een crematie vindt meestal direct na de afscheidsdienst plaats. De directe nabestaanden mogen de overledene naar de crematieruimte brengen. Dit is iets wat veel mensen niet weten en juist heel fijn kan zijn voor een goed afscheid.
De andere aanwezigen gaan na de dienst naar de koffiekamer. De bloemen gaan niet mee de crematieoven in. Nabestaanden kunnen deze meenemen of achterlaten. De uitvaartondernemer controleert met de nabestaanden enkele officiële papieren, zoals de toestemming voor de crematie. De nabestaanden kunnen vlak voordat de overledene de crematieoven ingaat afscheid nemen. Desgewenst mogen de nabestaanden aanwezig zijn bij het moment dat de kist of opbaarplank de oven ingaat. Daarna sluit de deur van de oven en verlaten zij de ruimte.

In een crematieoven brandt nauwelijks vuur

Het is een misverstand dat het lichaam in vlammen opgaat. Zodra de overledene de oven ingeschoven is, wordt de brandstoftoevoer afgesloten. De kist of opbaarplank en het lichaam verbranden vooral door de extreme hitte en niet zozeer door vuur. Het lichaam krijgt een rode gloed voordat het vergaat tot as.

Bij een crematie ziet en ruikt u geen rook

Voor crematieovens geldt strenge wet- en regelgeving. De rook die bij de crematie vrijkomt, moet bijvoorbeeld geurloos en onzichtbaar zijn. Een crematieoven heeft een naverbrandingsruimte en geavanceerde filters die voldoen aan alle wettelijke eisen.

Wat mag mee de crematieoven in?

De overledene houdt zijn of haar kleding aan. Soms willen nabestaanden dat voorwerpen mee de oven ingaan, zoals knuffels of bloemen. Elk crematorium hanteert hiervoor zijn eigen regels. Eventuele metalen, zoals handvatten van de kist, mogen de crematieoven niet in. Ook mogen brillen of horloges niet altijd de oven in, omdat het glas de oven kan beschadigen. Lees ook onze blog: “voor de kist gesloten wordt”.

De as van overledenen mengt niet

De as van een crematie en het steentje komen terecht in een aspan onder de crematieoven. De uitvaartmedewerker in het crematorium veegt ook de laatste asrestjes in de aspan. De oven is zo weer schoon voor de volgende crematie. Door maximale voorzorgsmaatregelen mengt de as van een dierbare in de regel niet met andere as.

De as ophalen: een maand na de crematie

De nabestaanden kunnen in Nederland een maand na de crematie de as bij het crematorium ophalen. Dit is in de wet vastgelegd om nabestaanden bedenktijd te geven wat ze met de as willen doen, om specifieke wensen in het testament te waarborgen en voor eventueel onderzoek door justitie. Nabestaanden mogen de as houden, (laten) verstrooien of bijzetten in het crematorium of op een begraafplaats.

Niet alle lichaamsdelen verbranden

De botten verbranden niet helemaal, maar vallen tijdens de crematie uit elkaar in kleine stukjes. Deze ruwe as wordt gecremuleerd, ofwel vermalen tot fijne as. Ook metalen delen verbranden niet. Ze smelten wel. Denk aan protheses, schroeven van de kist of edelmetalen zoals goud en zilver. De uitvaartmedewerker in het crematorium haalt deze na de crematie met een magneet uit de as. Deze metalen worden gerecycled. Alle Nederlandse crematoria storten de opbrengst aan goede doelen. Het is niet mogelijk om de overgebleven edelmetalen na de crematie terug te krijgen. Was er sprake van bijvoorbeeld een kunstheup en zou u deze graag willen hebben, dan mag u hier altijd om vragen.

Waar bestaat de as uit?

De as bestaat vooral uit fijngemalen botten. Een heel klein gedeelte van de as is afkomstig van de uitvaartkist. Deze vergaat volledig, maar er blijft altijd wat as over. De as bevat ook nog grove delen die ondanks de hitte intact zijn gebleven. Een ronddraaiende zeef, een cremulator, maalt de as fijn. De fijngemalen as komt via de zeef in de urn terecht. De nabestaanden krijgen alle as mee. De as lijkt op schelpenzand en is vaak lichtgrijs. Sommige deeltjes van de as kunnen een andere kleur hebben. Dit zijn bijvoorbeeld resten van kleding geweest. Je mag de as aanraken, dit is niet slecht voor je gezondheid. As in een urn vergaat niet en blijft dus voor eeuwig bestaan. Er bestaan ook biologisch afbreekbare urnen.

U kunt ook de video hoe werkt een crematie bekijken.